🔹 Giriş
2025 yılına ait ilk geçici vergi beyannamesi, teknik olarak her zamanki gibi bir dönemsel beyan gibi görünse de, bu yıl özelinde vergi sisteminde önemli değişiklikler ve yeni uygulamalar gündemde.
Özellikle Asgari Kurumlar Vergisi (AKV), enflasyon düzeltmesinin etkileri, iştirak kazancı sınırları ve istisna uygulamalarındaki dönüşümler, bu dönemi çok daha dikkat gerektiren bir noktaya taşıyor.
Bu yazıda, 2025/1. dönem geçici vergi beyannamesi kapsamında dikkat edilmesi gereken 20 önemli hususu, mevzuata dayalı analizlerle açıklıyoruz.
🧭 2025/1. Geçici Vergide 20 Kritik Uyarı
✅ 1. AKV Karşılaştırması Zorunluluğu:
2025 geçici vergi döneminde, normal vergi hesaplaması ile AKV karşılaştırması yapılmalı ve yüksek olan tutar beyan edilmelidir.
✅ 2. Yeni Faaliyete Başlayanlar AKV Dışında:
2023, 2024 ve 2025 yıllarında kurulan mükellefler AKV kapsamı dışında tutulmuştur.
✅ 3. Geçmiş Yıl Zararlarında Süre Kısıtı:
2020–2024 yıllarına ait zararların 5 yıllık mahsup süresi dolmadan dikkate alınması gerekir.
✅ 4. Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmayacak Ancak Etkili:
Bu dönemde uygulanmasa da 31.12.2024 düzeltmelerinin açılış kayıtlarına yansıtılması zorunludur.
✅ 5. Amortisman ve Tahakkuklarda Güncel Değer Zorunluluğu:
Amortismanlar, gider ve gelir tahakkukları düzeltilmiş değerler üzerinden hesaplanmalıdır.
✅ 6. Reeskont İşlemleri Gelir–Gider Dengesi:
2024 sonu itibarıyla reeskont gideri varsa, 2025 başında gelir olarak iptali gerekir.
✅ 7. Gelir-Gider Tahakkuklarında Mükerrerlik Riski:
Tahakkuklar 2025 başında kapatılarak beyana mükerrer yansıması önlenmelidir.
✅ 8. İştirak Kazançlarında Yeni Kısıtlama:
Vergilendirilmemiş GYO/fon kazançları için artık KVK 5/1-d istisnası uygulanamayacak.
✅ 9. 6563 Sayılı Kanun Kapsamında Stopaj İndirimi:
E-ticaret hizmet alımlarında kesilen vergiler, geçici vergiden indirilebilir.
✅ 10. Serbest Bölge Kazançlarında Sınırlama:
2025’ten itibaren serbest bölgelerdeki yurt içi satış kazançları istisna kapsamı dışında kalıyor.
✅ 11. Yap-İşlet-Devret Modeli Şirketlerinde %30 Vergi Oranı:
İlgili modeller kapsamında faaliyet gösteren firmalar için %30 kurumlar vergisi oranı geçerlidir.
✅ 12. Halka Açık Şirketler İçin Kurumlar Vergisi İndirimi:
Borsa İstanbul’da %20 ve üzeri halka arz edilen şirketler için, 5 yıl süreyle 2 puan vergi indirimi uygulanabilir.
✅ 13. AR-GE ve Yatırım İndirimlerinde Doğru Uygulama:
Geçici vergi döneminde sınırlar dahilinde teşvik ve indirimler hesaplamaya dâhil edilmelidir.
✅ 14. KKEG Kalemlerinin Doğru Ayrıştırılması:
Örtülü sermaye, temsil–ağırlama, vergiye tabi olmayan giderler gibi kalemler matraha eklenmelidir.
✅ 15. E-Defter ve Açılış-Mizan Uyumunun Sağlanması:
31.12.2024 kapanışı ile 2025 açılışı arasında tutarlılık sağlanmalı, enflasyon etkileri yansıtılmalıdır.
✅ 16. Bağış ve Sponsorluk Harcamalarında Belgeli ve Sınırlı İndirim:
Belgelendirilmiş bağışlar, %5 sınırı dahilinde indirilebilir.
✅ 17. Yurt Dışı Kazançlarda Vergi Anlaşması Kapsamı:
Yurt dışında elde edilen kazançlar için çifte vergilendirme anlaşmalarına göre beyan kararı verilmelidir.
✅ 18. Yeniden Değerleme Farklarının Muhasebeleştirilmesi:
7338 sayılı yasa kapsamında yeniden değerleme yapılan varlıklar için KKEG durumu analiz edilmelidir.
✅ 19. Enflasyon Düzeltmesi İçin Alt Yapı Hazırlığı:
Yıl içinde tekrar başlayabilecek düzeltme uygulaması için stok, sabit kıymet ve zararlar şimdiden izlenmelidir.
✅ 20. Kar Dağıtımı Varsa Stopaj ve Beyan Etkisi:
2025 başında kar dağıtımı yapıldıysa, stopaj ve geçici vergi ilişkisi analiz edilmelidir.
❓ Sık Sorulan Sorular
✅ Bu dönem geçici vergi zorunlu mu?
Evet. 2025/1. dönem beyannamesi, Nisan 2025 sonuna kadar beyan edilmelidir.
✅ AKV ile normal vergi farkı varsa hangisi esas alınır?
Yüksek olan matrah, kurum geçici vergi hesaplamasında esas alınır.
✅ Enflasyon düzeltmesi bu dönemde neden önemli?
Uygulanmayacak ancak 31.12.2024 düzeltmeleri 2025 vergi kayıtlarının temelidir. Devir fişinizde eksik ve hata olmamasını sağlayın.
🔍 Sonuç ve Değerlendirme
2025 yılı geçici vergi beyannamesi, bir mali yükümlülükten çok bir uyum testi niteliği taşımaktadır.
Yalnızca vergi oranı veya zarar mahsubu gibi basit kalemler değil; çok sayıda teknik değişiklik, mükelleflerin beyan sürecine doğrudan etki etmektedir.
✔️ Enflasyon etkisiyle değerlenen bilançolar
✔️ AKV uygulamasının getirdiği yeni hesaplama tarzı
✔️ Sektörel istisnaların daraltılması
Tüm bu unsurlar, firmaların beyandan önce bir kontrol listesiyle kendi verilerini analiz etmesini zorunlu kılmaktadır.
📞 Geçici vergi sürecini sorunsuz tamamlamak, ceza riskinden kaçınmak ve kurumunuza özel uygulamaları analiz ettirmek için bizimle iletişime geçin.
Mali Müşavir Umut AKPINAR ve Vergi Merkezi Mali Müşavirlik olarak teknik ve mevzuat bilgimizi sizin için eyleme dönüştürüyoruz.
📌 vergimerkezi.com.tr – Vergi Merkezi | Mali Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti.
📌 umutakpinar.com – Umut AKPINAR | Mali Müşavirlik Hizmetleri
📞 Bizi Arayın: 0212 230 03 04
📚 Kaynaklar:
• 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
• 7256, 7338, 6563, 6428 sayılı kanunlar
• GİB Geçici Vergi Rehberi 2025
• TÜRMOB, YMM ve bağımsız denetim kuruluşları görüşleri
Bir yanıt yazın