Tapusu Çıkmamış Kooperatif Hissesi Devredilirse KDV Uygulanır mı?
Evet, uygulanır.
2025 yılı itibarıyla geçerli olan Katma Değer Vergisi uygulamasına göre, bir şirketin aktifinde kayıtlı olan ve tapusu henüz çıkmamış bir kooperatif hissesinin devri:
- Ticari faaliyet kapsamında değerlendirilir
- Fiilen taşınmaz değil, kooperatif ortaklığı devredilmiş olsa bile KDV’ye tabidir
- KDV oranı: %20’dir
- Fatura kesilmesi ve KDV’nin beyan edilmesi gerekir
📌 Yasal Dayanak:
KDVK Madde 1/1: Ticari faaliyet kapsamında yapılan teslimler KDV’ye tabidir.
KDVK Madde 17/4-g: Kooperatif hisseleri bu istisna kapsamında sayılmaz.
KDVK Madde 17/4-r: Tapusuz hisseler taşınmaz sayılmadığı için istisnadan yararlanamaz.
📍 Özelge yorumu: Tapusu çıkmamış kooperatif hisseleri, “taşınmaz” niteliği kazanmadıkları sürece KDV istisnası hükümlerine tabi değildir.
Tapusu Çıkmış Kooperatif Hissesi Devredilirse KDV Var mı?
Bu durumda işlem KDV’den istisna olabilir. Ancak bazı şartların tamamı sağlanmalıdır.
✅ KDV İstisnası Şartları (KDVK 17/4-r, 2025)
- Taşınmaz tapuya tescil edilmiş olmalı
(Kooperatif hissesi artık bağımsız bir taşınmaz olmalı – kat mülkiyeti veya kat irtifakı) - En az iki tam yıl şirketin aktifinde bulunmalı
(Muhasebe kayıtlarına giriş tarihinden itibaren en az 730 gün) - Şirketin esas faaliyeti taşınmaz ticareti veya kiralaması olmamalı
(Gayrimenkul alım-satım işi yapan şirketler bu istisnadan yararlanamaz)
📋 Şartlar sağlanıyorsa, fatura üzerinde şu şerh yazılır:
“KDVK Madde 17/4-r uyarınca KDV’den istisnadır.”
❌ KDV İstisnası Kapsamı Dışındaki Durumlar
🔴 Tapusuz hisseler (kat mülkiyeti olmayan ortaklık payları)
🔴 Emlakçılar ve inşaat firmaları gibi taşınmaz ticareti yapan şirketler
🔴 Şirketin iki yıldan kısa süre önce aktifine aldığı tapulu taşınmazlar
🔴 Yap-sat faaliyeti yapan kooperatiflerin üçüncü kişilere yaptığı teslimler
Kurumlar Vergisi Açısından Ek Avantaj
Tapulu taşınmaz satışlarında sadece KDV değil, Kurumlar Vergisi Kanunu 5/1-e maddesi kapsamında gelir vergisi avantajı da söz konusu olabilir.
- 14.07.2023 öncesi iktisap: %50 kazanç istisnası
- 14.07.2023 sonrası iktisap: %25 kazanç istisnası
- Taşınmazın aktifte 2 tam yıl kalmış olması gerekir
- Ticari faaliyet olmamalı
🧠 Ancak bu istisna, sadece KDV istisna şartlarıyla birlikte değerlendirilmelidir.
📌 Özetle
| Durum | KDV Uygulanır mı? | Şart |
|---|---|---|
| Tapusuz kooperatif hissesi | ✅ Evet | Ticari faaliyet sayılır, istisna yok |
| Tapulu, 2 yıldan az aktifte | ✅ Evet | Süre şartı sağlanmaz |
| Tapulu, 2 yıldan fazla, şirketin faaliyeti taşınmaz değil | ❌ Hayır | KDVK 17/4-r kapsamında istisna uygulanabilir |
| Şirket taşınmaz ticareti yapıyorsa | ✅ Evet | Ana faaliyet alanı nedeniyle istisna uygulanamaz |
Kaynaklarımız
Danıştay Kararları – Vergi İstisnası Uygulamaları
Katma Değer Vergisi Kanunu – md. 1, md. 17/4-g, md. 17/4-r
Kurumlar Vergisi Kanunu – md. 5/1-e
GİB Özelgeleri – Kooperatif Hissesi Devri ve KDV
Kooperatifiniz ile ilgili her konuda süreçlerinin yasal, defter kayıtlarının hatasız ve tescil işlemlerinin eksiksiz yürütülmesi için Umut AKPINAR Mali Müşavir/CPA ve uzman danışmanlık ekibi yanınızda.
📞0212 230 03 04 – info@umutakpinar.com – info@vergimerkezi.com.tr
📎 vergimerkezi.com.tr – İstanbul Mali Müşavir ve Vergi Danışmanlığı
📎 umutakpinar.com – Uzman Destek ve Mali Strateji
