Site yönetimleri tarafından belirlenen aidatlar ve diğer ortak giderler, işletmelerin muhasebeleştirme süreçlerinde önemli bir yer tutar. Ancak, bu giderlerin vergisel açıdan doğru şekilde kaydedilmesi gerekir. “Sitelere ödenen aidatlar makbuza istinaden gider yazılır mı?” sorusu, birçok mükellefin merak ettiği konuların başında gelmektedir. Bu yazımızda, site aidatlarının gider yazılıp yazılamayacağını, site ile ilgili diğer giderlerin nasıl muhasebeleştirilmesi gerektiğini ve ilgili kanun maddelerini inceleyeceğiz.
Site Aidatları Gider Yazılabilir mi?
Site yönetimleri tarafından işletmelere kesilen aidat makbuzları, gider olarak kaydedilebilmesi için belirli kriterleri taşımalıdır:
- İş Yeri Kapsamındaki Gayrimenkuller İçin: Eğer aidat ödemesi, işletmenin aktifinde kayıtlı bir iş yerine veya ticari amaçla kullanılan bir gayrimenkule aitse, bu aidat işletme gideri olarak yazılabilir.
- Makbuz Yerine Fatura Olması Gerekiyor: Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 229. maddesi uyarınca, giderlerin kanunen kabul edilebilir olması için fatura ile belgelenmesi gereklidir. Ancak, site yönetimleri genellikle makbuz düzenlediğinden, bu noktada tereddüt yaşanabilir.
- Özel Amaçlı Kullanılan Gayrimenkuller İçin: Eğer site aidatı konut olarak kullanılan bir gayrimenkule aitse ve işletme ile ilgisi yoksa, bu giderin ticari bir gider olarak kaydedilmesi mümkün olmayacaktır.
- Vergi Dairesi Değerlendirmesi: Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 40. maddesi, ancak işletme ile ilgili ve ticari kazancın elde edilmesiyle doğrudan bağlantılı giderlerin indirim konusu yapılabileceğini belirtir. Bu nedenle, aidat ödemelerinin gider olarak kabul edilmesi için ilgili gayrimenkulün ticari faaliyette aktif olarak kullanılması gerekmektedir.
Siteyle İlgili Diğer Giderlerin Muhasebeleştirilmesi
Sadece aidatlar değil, site yönetimi tarafından tahsil edilen diğer ödemelerin de muhasebeleştirilmesi işletmeler için kritik bir konudur. İşte, sıkça karşılaşılan bazı site giderleri ve muhasebeleştirme yöntemleri:
1. Ortak Alan Elektrik, Su ve Doğalgaz Giderleri
- Eğer bir iş yeri veya işletme, ortak alanların elektrik, su veya doğalgaz tüketiminden faydalanıyorsa ve bu tutarlar faturaya yansıtılıyorsa, ilgili giderler doğrudan muhasebeleştirilebilir.
- Ancak, bu tür ödemeler sadece makbuzla yapılıyorsa, VUK 229 ve 230. maddeleri gereği gider olarak kabul edilmesi zor olabilir.
2. Güvenlik ve Temizlik Hizmetleri
- Site yönetiminin, güvenlik veya temizlik hizmetlerini üçüncü bir firmadan alması durumunda, bu hizmetler için kesilen faturalar doğrudan gider olarak kaydedilebilir.
- Eğer site yönetimi kendi bünyesinde personel çalıştırıyorsa ve ödemeleri aidat kapsamında tahsil ediyorsa, bu tür giderlerin belgelenmesi ve gider olarak yazılması daha zor olabilir.
3. Bakım ve Onarım Giderleri
- Asansör bakım masrafları, peyzaj düzenlemeleri, otopark bakım giderleri gibi harcamalar, iş yeri kapsamında faturalandırıldığında gider olarak yazılabilir.
- Ancak, bu giderlerin doğrudan işletme ile ilgili olup olmadığına dikkat edilmelidir. Örneğin, şahsi konutla ilgili bir bakım-onarım harcaması işletme gideri olarak yazılamaz.
4. Sigorta ve Diğer Yönetim Giderleri
- Site yönetimi tarafından yapılan sigorta ödemeleri (örneğin yangın sigortası) faturalandırılmışsa, iş yerine düşen kısmı gider olarak kaydedilebilir.
- Ancak, bu sigortaların kişisel konutları kapsaması halinde işletme gideri olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Başkaları Adına Düzenlenmiş Site Giderlerinin Muhasebeleştirilmesi
Vergi mevzuatı, başkaları adına düzenlenmiş belgelerin gider olarak yazılmasını büyük ölçüde sınırlandırmaktadır.
- Başkası Adına Kesilmiş Makbuz veya Fatura: VUK’un 3. maddesi, vergilendirmenin gerçek mahiyetine dayanması gerektiğini belirtir. Bu nedenle, işletmenin faaliyetleriyle ilgisi olmayan veya başka bir kişi adına düzenlenen faturalar gider olarak yazılamaz.
- Kira Sözleşmesinde Yer Almayan Giderler: Eğer iş yeri kiradaysa ve kira sözleşmesinde açıkça belirtilmemiş bir aidat ödemesi yapılıyorsa, bu giderin işletme tarafından karşılanması ve muhasebeleştirilmesi tartışmalı olabilir.
- Mükellefiyet Sahibi Olmayan Site Yönetimleri: Eğer site yönetimi vergi mükellefi değilse ve fatura düzenlemiyorsa, yapılan ödemelerin gider olarak kabul edilmesi mümkün olmayabilir.
Yargıtay Kararları ve Vergi Mevzuatı Açısından Değerlendirme
Yargıtay kararlarına göre, işletme aktifine kayıtlı olmayan veya ticari faaliyette doğrudan kullanılmayan bir taşınmazla ilgili yapılan aidat ve benzeri harcamalar, gider olarak kabul edilmemektedir. Ayrıca, VUK’un 229 ve 230. maddelerine göre, makbuz yerine fatura ile belgelenmeyen ödemelerin gider kaydı konusunda çeşitli Vergi Dairesi incelemelerinde olumsuz görüşler verilmiştir.
Özetle: Eğer aidat ödemesi ticari bir faaliyetle ilgiliyse ve fatura ile belgelenebiliyorsa, gider olarak yazılabilir. Aksi takdirde, bu tür ödemeler gider olarak kaydedilemez ve işletme için vergi avantajı sağlamaz.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Konut olarak kullanılan bir daire için ödenen site aidatı gider yazılabilir mi?
Hayır. İşletme ile ilgili olmayan konut aidatları gider olarak kabul edilmez.
2. Site yönetimi makbuz kesiyor ancak fatura düzenlemiyor. Bu durumda gider yazabilir miyim?
Hayır. Vergi Usul Kanunu’na göre giderlerin fatura ile belgelenmesi gerekmektedir. Makbuz yeterli değildir.
3. İş yerim bir sitede bulunuyor. Aidatları fatura olmadan gider yazabilir miyim?
Vergi idaresi genellikle fatura talep eder, ancak bazı durumlarda noter onaylı yönetim belgeleri kabul edilebilir. Ancak bu durum net değildir ve risk teşkil edebilir.
4. Ortak alanlardaki elektrik ve su giderlerini gider yazabilir miyim?
Eğer bu giderler fatura ile işletmeye yansıtılıyorsa, evet gider yazılabilir.
5. Site içindeki otopark kiralama bedeli gider olarak kaydedilebilir mi?
Eğer işletmenin faaliyeti için gerekli bir harcama ise ve fatura ile belgeleniyorsa, gider yazılabilir.
Mali Müşavir Umut AKPINAR ve Vergi Merkezi olarak tüm mali konularda bilgi ihtiyacınız ve süreç yönetimi ile ilgili yanınızdayız. Bizimle iletişime geçin📞0212 230 03 04
📎 vergimerkezi.com.tr – İstanbul Mali Müşavir ve Vergi Danışmanlığı
📎 umutakpinar.com – Uzman Destek ve Mali Strateji
Bir yanıt yazın